Principal

FUNCTION WORD                                                 mica (italiano)

related function words                           

                                                                                    (see also Catalan gens, gota)

Etymological information                                        MICCA

Categorial origin.

Adverbio de cantidad

Syntactic behaviour.

 

 

Semantic meaning.

 

Diachronic uses

 

 

Uses attested

 

Este minimizador ya se utilizaba en Latín, una lengua en la que la doble negación daba como resultado una oración con valor afirmativo:

a. Quinque dies aquam in ossuum non coniecit, non micam panis [Gaius Petronius, c. 22-66 AD, Satyricon XLII]

 Durante-cinco  días agua     en boca su  no   entrada   no    miga    de-pan  

En el paso hacia las lenguas románicas, las variants en las que la doble negación da como resultado una oración con valor negativo, los minimizadores pasaron a ser elementos polares, marcadores negativos. Como consecuencia, debían aparecer junto con un elemento negativo, como el adverbio de negación no, para poder legitimar su valor negativo, de lo contrario, tenían un valor positivo.

a. E guarda·t que a n’aquest temps no li dons mica d’oli [CICA: Cànon d’Avicenna. siglo XIV, 70v]

b. no y ha tremolament mica [CICA: Cànon d’avicenna. siglo XIV, 78r]

Syntactic Analysis of Old Spanish

 

Changes undergone from Old Spanish to Modern Spanish

 

 

No V [DP [D Ø non-specific] [NumP [Num gens [NP d’oli]]] >

No V [Neg gens] [VP [DP Ø negative d’oli]] >

No V [Neg gens] [VP]

Synchronic uses

 

Type of function word

 

Syntactic distribution

Precede adverbios habituales, como por ejemplo già ʿyaʾ, più ʿno másʾ, sempre ʿsiempreʾ y completamente ʿcompletamenteʾ.

a. No hanno mica già chiamato, che io sappia “No han llamado ya, que yo sepa”

Esto significa que mica se genera bajo TP (SV). De todas formas, también puede comportarse como una partícula negativa focalizada en una posición periférica de la oración (a):

a. Mica ho detto questo “No he dicho esto”

b. Chiudi la porta, che mica fa caldo “Cierra la puerta, que no hace calor”

Por otro lado, mica, al ser una partícula de polaridad enfática, sólo puede aparecer en frases principales

a. Mica ho detto questo “Poc he dit això, No he dicho esto”

b. Mica l’ho insultato “No lo he insultado”

O en una serie limitada de frases subordinadas que se comportan como principales:

Puede aparecer en subordinadas de sustantivo seleccionadas por un verbo epistémico:

a. Credo che mica abbia detto questo “Crec que poc havia dit això, Creo que no había dicho esto”

Con respecto a las subordinadas de relativo, sólo se permite su presencia en las explicativas:

a. Maria dice che Gianni mica ha detto questo “La Maria diu que en Joan poc ha dit això, María dice que Juan no ha dicho esto”

Finalmente, dentro de las subordinadas adverbiales, mica puede formar parte únicamente de las periféricas:

a. Chiudi la porta, que mica fa caldo “Tenca la porta, que poca fa calor, Cierra que puerta, que no hace calor”

En cambio, resultan agramaticales aquellas oraciones en las que tenemos mica dentro de una subordinada adverbial central o no periférica:

a. *Se mica hai detto questo, allora va tutto bene “Si poc has dit això, aleshores va tot bé/ Si no ha dicho esto, entonces va todo bien”

b. *Nonostante mica addia detto questo, sono molto arrabbiato “Tot i que poc havia dit això, estic molt enfadat/ Aunque no había dicho esto, estoy muy enfadado”

La partícula polar enfática puede aparecer en subordinadas nominales seleccionadas por un verbo epistémico, porque parece que este tipo de frases proyecta una estructura SComp completamente formada, en la que se puede colocar la partícula en cuestión. Este es también el caso de las subordinadas de relativo explicativas, que se han considerado equivalentes a una frase principal, en muchos aspectos. Asimismo, las subordinadas adverbiales periféricas se comportan de manera parecida a una frase principal.

En cambio, este tipo de partículas no son compatibles con determinado tipo de subordinadas (mencionadas anteriormente), porque estas frases presentan una estructura sintáctica empobrecida, en la que no se proyectan nudos como SFoco. De esta manera, las partículas polares enfáticas no pueden satisfacer su rasgo enfático.

No es posible tener mica en éste último ejemplo, porque las subordinadas adverbiales son derivadas como relativos libres, con un movimiento qu de un operador hacia la periferia izquierda de la frase (SFuerza). De esta manera, cuando la partícula mica se desplaza hacia SFoco se crea una interferencia entre ambos movimentos.

En cambio, en las oraciones principales, y aquellas que se comportan de forma similar, no están derivadas a partir del movimiento de un operador, de esta manera, no se crean interferencias con el movimiento a SFoco. 

Por otro lado, mica puede aparecer junto con el adverbio de negación no. En estos casos tenemos una una partícula de polaridad enfática negativa (Low), que se genera bajo SModoIrrealis (el lugar del operador de las subordinadas adverbiales no periféricas). Así, no tenemos interferencias entre este tipo de subordinada y la partícula. Por lo tanto, son correctas las oraciones que aparecen a continuación, a pesar de ser subordinadas adverbiales no periféricas:

a. Se non hai mica detto questo, allora va tutto bene

b. Nonostante non abbia mica detto questo, sono molto arrabbiato

Finalmente, podemos decir que mica tiene un rasgo formal [uNeg] que puede encontrarse bajo distintos operadores. En primer lugar, en los primeros ejemplos, en los que tenemos una partícula de polaridad enfática (high), el rasgo formal [uNeg] se encuentra bajo un rasgo formal [iNeg] en los operadores Pol y Foco. En segundo lugar, cuando mica aparece con no aparece bajo un operador anti verídico: Op¬[iNeg].  

Semantic meaning

Elemento polar: marcador negativo

Valor presuposicional: se encuentra dentro de una oración que niega una presuposición previa del oyente.

Prosody (when needed)

 

 

Bibliographical reference (more information)

“The significance of Formal Features in Language Change Theory and the Evolution of Minimizers”

Related bibliographical references

Batllori Dillet, M. y M. L. Hernanz Carbó (2009), “En torno a la polaridad enfática en español y en catalán: un estudio diacrónico y comparativo”, en J. Rafel (ed.), Diachronic Linguistics, Girona, Documenta Universitaria, pp. 319-352.

Lingua

Hernanz, M. Lluïsa (1999), “Polaridad y modalidad en español: en torno a la gramática de bien”. http://seneca.uab.es/ggt/Reports/GGT-99-6.pdf.

Hernanz, M. Lluïsa (2006), “Emphatic polarity and 'C' in Spanish”, en Brugè, L. (ed.), Studies in Spanish Syntax, Venezia: Libreria Editrice Cafoscarina, pp. 105-150.

Hernanz, M. Luisa & Gemma Rigau (2006), “Variación dialectal y periferia izquierda”, en Beatriz Fernández & Itziar Laka , eds. Andolin Gogoan: Essays in Honour of Professor Eguzkitza, pp. 435 - 452

Hernanz, M. Lluïsa “Emphatic Affirmative Sentences in Spanish and the left periphery”. Unpublished manuscript, Universitat Autònoma de Barcelona.